Sinds een half jaar schrijf ik reportages en artikelen voor de online mantelzorgnieuwsbrief van Platform Dementie Noord-Holland Noord. Mooi om te zien wat er allemaal mogelijk is voor mensen met beginnende en gevorderde dementie. Ook de sportschool wordt bezocht.
Fitnessen in je eigen tempo
Mensen met dementie kunnen op verschillende sportscholen in Noord-Holland-Noord terecht voor bewegingslessen. Met begeleiding sporten ze op hun eigen niveau. ‘Ik verhuis eventjes naar de handfiets.’ In een regelmatig tempo draait Jos Overtoom de handpedalen van zijn handfiets rond. Zijn keurige streepjesblouse contrasteert met de neonveters in zijn sportgympen. Sinds een paar maanden sport hij wekelijks bij sportschool Steady Fit in Schagen. Vroeger deed Overtoom veel aan waterpolo en duiken, maar tegenwoordig heeft hij te veel last van zijn benen en voeten. Gelukkig gaat dat handfietsen eigenlijk best. ‘Je moet het gewoon proberen’, glimlacht hij.
Stimuleren
Mensen met dementie sporten doorgaans weinig. En dat is jammer, want beweging is gunstig voor de werking van de hersenen, blijkt uit onderzoek. Het hoeft daarbij niet te gaan om intensieve beweging – tuinieren of wandelen is ook goed. Met het project Bewegen op Maat wil Platform Dementie Noord-Holland Noord mensen met dementie stimuleren meer te bewegen. Op zes verschillende plekken in Noord-Holland-Noord zijn er bewegingsactiviteiten speciaal voor deze doelgroep, in groepen of individueel. De instructeurs zijn getraind om mensen met dementie te begeleiden.
Spinningklasje
Ester Bakker, vroeger werkzaam in de zorg, is een van hen. Ze let er goed op dat mensen niet struikelen over al die apparaten; veiligheid is belangrijk. In de loop der maanden heeft ze gemerkt dat haar cursisten een betere balans en conditie krijgen, hoewel de verschillen groot zijn. ‘Eén van mijn cursisten ging zó hard vooruit, dat hij nu in mijn gewone spinningklasje zit’, zegt Bakker. ‘Iedereen sport op zijn eigen niveau, maar dankzij de groep gaan mensen net een stapje verder dan ze anders zouden doen. Ze steunen elkaar, maken grapjes.’ Van de tien cursisten zijn er al acht na hun proefperiode doorgegaan. Het project Bewegen op Maat begint aan te slaan, concludeert de instructeur. ‘De vaste cursisten trekken de nieuwe mee.’
Rekening houden
Op de roeimachine zit Annie Hollander. Ze grimast vanwege pijn in haar onderrug. ‘Ik verhuis maar eventjes naar de handfiets’, besluit ze. Op het zachte zadel, dik als een kussen, gaat het beter. Casemanager Kathy Wondergem staat naast haar om te helpen. Als een van de drie ondersteunende casemanagers kent ze de deelnemers goed. ‘Ik weet van Annie bijvoorbeeld dat ze graag fietst. Wanneer er iets is om rekening mee te houden geven wij dat door. Zoals haar pijnlijke onderrug.’ Door het sporten zijn de deelnemers thuis anders, weet Wondergem. ‘Er wordt overdag minder geslapen in de stoel en de mensen zijn actiever.’
Bewegingsoefeningen
Na het rondje op de fitnessapparaten om aan de conditie te werken, is het tijd voor bewegingsoefeningen in de sportzaal. Gré Ligthart moeten even gaan zitten. ‘Ben je een beetje dizzy, Gré?’, vraagt een mededeelnemer haar. Na vijf minuten staat Ligthart gewoon weer mee te doen, geholpen door de casemanager. Terwijl de instructeur de oefeningen voordoet op het podium, klinkt opzwepende disco uit de luidsprekers. De deelnemers hebben ieder een halter met lichte gewichten vast. Het kost hen zichtbaar inspanning om de oefeningen te imiteren: doen ze het wel goed? ‘Navel naar binnen, liften… en stoot de halter boven je hoofd’, instrueert Bakker. Het is een indrukwekkend gezicht als vervolgens alle vier de deelnemers trots hun halter de lucht in steken.
Verscheen in: Familias, 12 sept 2014
